Ağız Kokusu Neden Olur? Nasıl Geçer?
Ağız kokusu çoğunlukla dil ve ağız hijyenine bağlı sebeplerle oluşur. Basit hijyen önlemleri ve profesyonel diş bakımı ile çoğu vakada geçer. Ancak bazen sinüzit, reflü, tonsillit, sistemik hastalıklar sorumlu olabilir. Bu durumlarda ilgili uzman değerlendirmesi önemlidir.
Ağız Kokusu (Halitosis) Nedir?
Ağız kokusu, tıbbi adıyla halitoz, nefeste rahatsız edici koku duyulması durumudur. Toplumda yaygın görülür; yetişkinlerin yaklaşık %25–30'u zaman zaman bu sorunu yaşar, bu nedenle hem kişinin kendisinin hem de yakın çevresinin konforunu bozmaktadır.
Nedenleri
A) Ağız Kaynaklı (yaklaşık %90 oranında neden)
• Dilin arka yüzeyindeki bakteriler uçucu sülfürlü bileşikler (örneğin H₂S) üretir.
• Ağız hijyeni yetersizliği, diş eti hastalığı, diş çürükleri, dil temizlememe
• Tonsillit, bademcik taşları
• Sigara, alkol tüketimi
B) Ağız dışında etkenler (yaklaşık %10 oranında neden)
• Sinüzit, farinks, burun problemleri
• Reflü (GERD), H. pylori enfeksiyonu, diğer sindirim sistemi sorunları
• Böbrek, karaciğer hastalığı, diabetes ketoasidoz gibi sistemik nedenler
• Halitofobi (kendi nefesini abartılı algılayan durum)
Tanı Nasıl Konur?
• Organoleptik değerlendirme: Uzman burnuyla kokuyu değerlendirir (altın standart).
• Cihazlı ölçüm: Halimetre veya gaz kromatografisi ile uçucu sülfürlü gazlar ölçülür.
• Ağız dışı kaynaklar değerlendiriliyorsa, kulak-burun-boğaz, gastrointestinal veya dahiliye muayenesi gerekir.
Tedavi ve Yönetim
A) Ağız Kaynaklı Kötü Koku İçin
• Oral hijyenin iyileştirilmesi; diş fırçalama, diş ipi, dil temizliği: kokuda %50’ye kadar azalma sağlar.
• Düzenli profesyonel diş temizliği.
• Tıbbi ağız gargaraları: Çinko, klorheksidin, selenyum, klor-dioksit; kısa süreli kullanım önerilir.
• Probiotik destek (örneğin S. salivarius K12; dil florasını düzenleyebilir).
B) Ağız Dışı Kaynaklara Yönelik Önlemler
• Reflü tedavisi (PPI + yaşam tarzı değişiklikleri).
• Sinüs ve bademcik hastalıklarında cerrahi veya medikal müdahale gerekebilir (örneğin tonsillektomi).
• Sistemik hastalıklar (karaciğer, böbrek, diyabet) varsa ilgili branş ile tedavi sağlanır.
Ben Neler Yapabilirim?
• Günde 2–3 kez ağız hijyeni rutini oluşturmak: fırçalama, diş ipi, dil temizliği ve gargaralar
• Bol su içmek, sigarayı bırakmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri
• Reflü ve sinüs yönetimi, gerekiyorsa tonsillektomi ve probiyotik destekle semptomlar azalabilir.
Ne Zaman Doktora Gitmeliyim?
• Ağız hijyeni iyileştiği halde 2–3 hafta boyunca koku düzelmiyorsa
• Diş eti kanaması, çürük, sinüs ağrısı, yutma güçlüğü gibi belirtiler eşlik ediyorsa
• Sistemik rahatsızlık (Böbrek, karaciğer, diyabet) şüphesi varsa; kulak-burun-boğaz, diş hekimi ya da dahiliye/doğum uzmanına başvurmak gerekebilir.
Kaynaklar:
1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37727189/
2. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10506127/
3. https://www.uptodate.com/contents/bad-breath
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15861957/
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27045438/
6. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bad-breath/diagnosis-treatment/drc-20350925
Sağlığınızı, rahatlığınızı ve zamanınızı önemsiyoruz.
Seçkin tıp uzmanlarından (Tıp doktorları, cerrahlar ve akademisyenler) oluşan komitemiz sağlık durumunuzu görüşüp değerlendirerek size görüş sunarak en doğru tanı ve uygun tedavi için sizi yönlendirir.
