Hıçkırık Neden Olur? Nasıl Geçer?
Hıçkırık genellikle geçici, zararsız ve refleks bir olaydır. Ancak 48 saatten uzun süren, sık tekrarlayan ya da yaşam kalitesini etkileyen durumlarda tıbbi değerlendirme şarttır. Basit ev uygulamaları ile kısa süreli hıçkırıklar rahatlatılabilir, fakat altta yatan sebebe bağlı olarak medikal tedavi gerekebilir.
Hıçkırık (singultus), diyafram kasının ani, istemsiz kasılması ve bunu izleyen ses tellerinin (glottis) hızla kapanmasıyla oluşan kısa, kesik bir ses çıkarma refleksidir. Genellikle zararsızdır ama uzun sürerse rahatsız edici olabilir ve altta yatan tıbbi bir soruna işaret edebilir.
Hıçkırık Neden Olur?
A) Kısa Süreli Hıçkırıklar — Genelde Zararsızdır;
• Çok hızlı yemek yemek veya hava yutmak
• Aşırı yemek veya gazlı içecekler
• Baharatlı veya sıcak–soğuk kontrastlı gıdalar
• Ani mide genişlemesi (örneğin reflü)
• Alkol kullanımı
• Duygusal durumlar (stres, kahkaha, heyecan)
• Ani sıcaklık değişimi (soğuk su içmek, üşümek)
B) Uzun Süreli veya Sık Tekrarlayan Hıçkırıklar – Altta Yatan Neden Araştırılmalı!
• Reflü, gastrit, mide fıtığı
• Diyaframa veya frenik sinire baskı yapan durumlar (örneğin tümör, kist, apse)
• Beyinle ilgili bozukluklar: Tümör, inme, MS, menenjit
• Metabolik bozukluklar: Üremi (böbrek yetmezliği), hiponatremi
• İlaçlar: Steroidler, benzodiazepinler, anestezikler, kemoterapi ajanları
• Psikiyatrik nedenler: Anksiyete, stres, psikoz
Hıçkırık Nasıl Geçer?
Evde Denenebilecek Pratik Yöntemler (Kısa Süreli Hıçkırık İçin) !!
• Nefesi tutmak; karbondioksit seviyesini artırarak refleksi baskılar.
• Soğuk su içmek; yutkunma refleksi diyaframı sakinleştirebilir.
• Limon çiğnemek
• Şeker yutmak; Vagus sinirini uyarır.
• Kağıt torbaya nefes almak; CO₂ artışıyla sinirsel uyarıyı baskılayabilir (kontrollü yapılmalı).
• Dilin dışarı çekilmesi; Vagus siniri uyarılır.
Uzun Süren Hıçkırıkta Ne Yapılmalı?
48 saatten uzun süren veya tekrarlayan hıçkırıklar için doktora başvurmak gerekir. Tedavi seçeneklerini özetlemek gerekirse;
• Altta yatan nedene yönelik tedavi (örneğin reflü varsa proton pompa inhibitörü)
• İlaç tedavisi; Baklofen, metoklopramid gibi çeşitli ilaçlar doktor kontrolünde kullanılabilir.
• Nadir durumlarda frenik sinir bloğu, akupunktur, veya vagus siniri stimülasyonu gerekebilir.
Kaynaklar;
1. https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/21069-hiccups
2. https://www.health.harvard.edu/blog/why-we-get-hiccups-and-how-to-stop-them-2020100120980
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470329/
4. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hiccups/symptoms-causes/syc-20352647
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK559166/
Sağlığınızı, rahatlığınızı ve zamanınızı önemsiyoruz.
Seçkin tıp uzmanlarından (Tıp doktorları, cerrahlar ve akademisyenler) oluşan komitemiz sağlık durumunuzu görüşüp değerlendirerek size görüş sunarak en doğru tanı ve uygun tedavi için sizi yönlendirir.
